Waarom mensen van apen verschillen Wetenschappers vinden het gemakkelijk om uit te leggen waarom wij zoveel op de Afrikaanse mensapen lijken, ze zeggen ons dan dat gorilla's, chimpansees en mensen een gemeenschappelijke voorouder hebben. Het is echter veel moeilijker om uit te leggen waarom wij zoveel meer van gorilla's en chimpansees verschillen dan zij van elkaar. Er moet iets gebeurd zijn waardoor een deel van de voorouderlijke apen populatie op een geheel ander evolutionair pad is geraakt.

De meest breed geaccepteerde theorie, die nog steeds in scholen en universiteiten onderwezen wordt, is dat wij afstammen van apen die vanuit de bossen naar de graslanden van de open savanne trokken. De kenmerkende menselijke trekken worden dus verondersteld aanpassingen te zijn voor het leven in een savanneomgeving. In dat geval, zouden we dus verwachten dat in ieder geval sommige van deze aanpassingen ook te zien zouden zijn in andere op de savanne levende zoogdieren. Dit is echter geen enkele keer het geval, zelfs niet als we de vergelijking trekken met een soort als de baviaan, die zelf ook afstammen van bosbewoners.

Dit vervelende feit heeft er niet voor gezorgd dat mensen die deze savannetheorie aanhangen hun hypothese hebben laten vallen, maar toch laat het een hoop onbeantwoorde vragen achter. Bijvoorbeeld, op de vraag waarom wij mensen ons lichaamshaar zijn kwijtgeraakt, wordt vaak geantwoord dat het niet relevant is hier een oplossing voor te zoeken, of dat er helemaal geen reden voor is. Een dergelijke soort houding lijkt niet alleen kenmerkend voor een slechte verliezer, maar is daarnaast ook nog eens erg onwetenschappelijk.

De Aquatic Ape Theory (ook wel AAT, de Wateraap theorie) biedt een alternatief scenario. Het schetst een situatie waarin onze voorouders voordat zij de savanne op trokken al heel erg verschilden van de mensapen; de naaktheid, tweebenigheid en andere aanpassingen waren al eerder geëvolueerd, toen mensen en mensapen voor het eerst werden gescheiden.

De AAT merkt op dat hoewel de meeste van de "raadselachtige" kenmerken van het menselijke lichaam zeldzaam dan wel uniek zijn voor land zoogdieren, zij heel gewoon zijn bij de water zoogdieren. Indien we aannemen dat onze vroegste voorouders voor langere tijd in een overstroomt, waterrijk gebied leefden, zijn vele van de onopgeloste vraagstukken veel gemakkelijker te verklaren.

Er is zeer krachtig geologisch bewijs voor een dergelijke hypothese, en niets in het archief van gevonden fossielen spreekt de theorie tegen. Enkele van de punten die door de theorie verklaart dienen te worden zijn hieronder te vinden.

Er is iets gebeurd

De naakte aap Mensen worden anatomisch gezien geclassificeerd onder de primaten, de orde waar ook mensapen, apen en maki's onder vallen. Van de honderden primaten die er vandaag de dag leven, zijn alleen mensen naakt.

Er zijn twee soorten leefomgeving waarvan bekend is dat er naakte zoogdieren kunnen ontstaan - een ondergronds en een nat leefklimaat. Er is een naakte Somalische mol rat die zijn hele leven onder de grond leeft. Alle andere niet-menselijke zoogdieren die hun vacht zijn kwijt geraakt zijn of zwemmers zoals walvissen, dolfijnen, walrussen en zeekoeien, of wentelaars zoals nijlpaarden, varkens en tapirs. Hoewel de neushoorn en de olifant, sinds Afrika droger is geworden, op het land worden gevonden is er bewijs voor een waterrijk verleden. Bovendien laten zij zich geen gelegenheid ongemoeid om zich eens lekker in water of modder te rollen.

Er wordt wel gesuggereerd dat mensen hun haar verloren om oververhitting op de savanne te voorkomen. Echter, er is geen enkel ander dier dat deze strategie heeft gekozen. Een vacht werkt juist als bescherming tegen de hitte van de zon, daarom heeft zelfs de in de woestijn levende kameel zijn vacht behouden. Een andere hypothese stelt dat het het koelhouden doormiddel van zweten zou vergemakkelijken. Vele andere soorten gebruiken het koelhouden doormiddel van zweten zonder hun haar kwijt te raken.

Er is geen enkele reden waarom mensapen meer zouden lijden onder de hitte van de zon dan bavianen. Vooral voor een savanne primaat hangt er een hoog prijskaartje aan het verliezen van haar. De kinderen van primaten worden door hun moeders gedragen terwijl zij zich vasthouden aan de vacht van de moeder; vrouwen zouden zwaar gehinderd worden in hun zoektocht naar voedsel als dit niet langer mogelijk zou zijn.

Een algemene conclusie lijkt niet te ontkennen als we kijken naar andere zoogdieren: terwijl een vacht de beste isolatie biedt voor land zoogdieren, zijn water zoogdieren het meest gebaat bij een laag vet.

Zoogdieren zonder haar

Vet Mensen zijn bij verre de dikste primaten; wij hebben tien keer zoveel vetcellen in ons lichaam dan je mag verwachten voor een dier van onze grootte. Er zijn twee soorten dieren die de neiging hebben veel vet op te slaan - dieren die een winterslaap houden en dieren die in het water leven. In dieren die een winterslaap houden is de hoeveelheid vet seizoensgebonden; in de meeste waterdieren, evenals in mensen, is het vet het hele jaar aanwezig. Daarnaast is het zo dat zoogdieren die op het land leven hun vet diep in het lichaam opslaan, vooral rond de nieren en de ingewanden; water zoogdieren en mensen wordt een groter percentage vlak onder de huid opgeslagen.

Het is onwaarschijnlijk dat onze voorouders deze eigenschap hebben ontwikkeld nadat zij naar de savanne waren getrokken en jager waren geworden, het zou hen alleen maar hebben afgeremd. Geen enkele op het land levende jager kan zich veroorloven dik te worden. Onze neiging om snel dikker te worden is zeer waarschijnlijk een erfenis uit een eerdere waterrijke fase van onze evolutie. Het is waar dat ook sommige apen, vooral in gevangenschap, snel dikker worden, maar toch verschillen wij van hen op twee belangrijke punten. Ten eerste: apen worden nooit dik geboren. Alle jonge primaten, behalve de onze, zijn slank als ze geboren worden, hun leven hangt af van hun vermogen om aan hun moeders te hangen en hun hele gewicht moeten zij aan hun vingers kunnen dragen. Onze baby's slaan vet zelf voor de geboorte al op en blijven na geboorte nog enkele maanden groeien. Een gedeelte van dit vet is "wit vet". Dit is zeer zeldzaam onder pasgeboren zoogdieren. Wit vet werkt slecht als het aankomt op het leveren van warmte en energie. Het is goed voor isolatie in het water en voor het drijfvermogen.

Een ander verschil is dat in ons geval het oppervlakkige vet aan de huid vast zit. Als men een kat, konijn of chimpansee velt blijft het oppervlakkige vet aan het onderliggende weefsel vastzitten. In het geval van mensen blijft het vet aan de huid vastzitten, net als in de water zoogdieren; dolfijnen, zeehonden, nijlpaarden en zeekoeien.

Jonge primaten

Vervolg Aquatic Ape Theory